Kalın Bağırsak Yapısı ve Görevleri

Kalın bağırsak, sindirim sisteminin önemli bir parçasıdır ve atıkların vücuttan atılmasında kritik rol oynar. Üç ana bölümden oluşan kalın bağırsak, çeşitli hastalıklara da yatkındır. Bu yazıda, kalın bağırsağın yapısı, işlevleri ve hastalıkları hakkında bilgiler sunulmaktadır.
Kalın Bağırsak Yapısı ve Görevleri
10 Eylül 2024

Kalın Bağırsak


Kalın bağırsak, besinlerin sindirim sürecinde önemli bir rol oynar ve sindirilemeyen besinlerin vücuttan atılmasını sağlar. Kalın bağırsağın ortalama uzunluğu 130-160 cm arasında değişirken, çapı ortalama 6-8 cm'dir. Kalın bağırsak, ince bağırsaktan gelen ve sindirilemeyen maddelerin vücuttan atılmasını sağlar. Ayrıca vücuda faydalı besinlerin emilimini engellemez ve atıkların anüsten dışarıya atılmasını sağlar. Besinlerin sindirimi ince bağırsakta tamamlandığından, kalın bağırsağın sindirimde doğrudan bir rolü yoktur.

Kalın Bağırsak Bölümleri


Kalın bağırsak üç ana bölümden oluşur:
  • İlk bölüm, kör bağırsak olarak bilinen ve Çekum adı verilen kısımdır. Apandis, bu bölümün sonunda bulunur.
  • İkinci bölüm, kör bağırsaktan rektuma kadar uzanan ve kalın bağırsağın orta bölümünü oluşturan kısımdır. Bu bölüm kendi içinde dört alt bölüme ayrılır: transvers kolon, inen kolon, çıkan kolon ve sigmoid kolon.
  • Üçüncü ve son bölüm, rektumdur. Rektum, kasların yardımıyla dışkının anüsten dışarıya atılmasını sağlar.

Kalın Bağırsak Yapısı ve Görevleri


Kalın bağırsak, ince bağırsaktan farklı bir yapıya sahiptir ve üst yüzeyi düzdür. Çalışma hızı olarak ince bağırsaktan daha yavaş hareket eder. Kalın bağırsak, vücudun boşaltım ve karıştırma işlemlerini gerçekleştirir. Kalın bağırsakta enzim bulunmaz. Görevleri şu şekildedir:
  • Kalın bağırsakta mukus salgısı bulunur. Mukus salgısı yardımıyla kalın bağırsak, selülozu parçalar.
  • Vücuttaki su dengesini sağlar ve suyun emilmesini gerçekleştirir.
  • İnorganik tuz ve yağ asitlerinin emilmesini sağlar.
  • Vücuda faydası olmayan maddelerin dışarı atılmasını sağlar ve dışkının sıvı oranını ayarlar.
  • Gün içinde alınan gıdaların 10-80 saat arasında vücuttan atılmasını sağlar.
  • Vücutta atılması gereken atıkların suyunu emer ve geri kalan kısımların dışkı yoluyla atılmasını sağlar.

Kalın Bağırsağın Vücuttaki Yeri

Kalın bağırsak, sağ kasıktan başlayarak yukarı doğru çıkar, midenin alt tarafından aşağı doğru inerek ince bağırsağı bir çerçeve şeklinde sarar. Kalın bağırsağın aşağı doğru inen kısmı sol kasığa doğru S biçiminde kıvrılır ve leğen boşluğunun orta kısmına doğru genişleyerek anüste son bulur.

Kalın Bağırsak Hastalıkları

Kolit

Kolit, ince bağırsaktan başlayarak kalın bağırsağın iltihaplanması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Kolit, kalın bağırsağın bir kısmında olabileceği gibi tamamında da görülebilir. Üç farklı türde kolit hastalığı vardır: mukoza koliti, basit kolit ve ülseratif kolit.

  • Mukoza Koliti: Kalın bağırsağın mukoz kısmında oluşan iltihaplanma sonucunda meydana gelir.
  • Basit Kolit: Bağırsağın akut kısmında yaşanan iltihaplanma sonucu oluşur, ishale ve halsizliğe neden olur.
  • Ülseratif Kolit: Genellikle stres ve sinirsel nedenlerden dolayı ortaya çıkar.

Belirtileri
  • Ani ateş çıkması ve yükselmesi
  • Dışkı renginin değişmesi ve kanlı olması

Bağırsak Tıkanması

Bağırsak tıkanması, dört farklı şekilde oluşabilir:

  • İnvagination: İnce bağırsağın son kısmı ile kalın bağırsağın birbirine dolaşması sonucu oluşur.
  • Etranglement: Kalın bağırsağın fıtık bölgesinde sıkışması sonucu oluşur.
  • Mekanik İleus: Bağırsakta tümör oluşumudur.
  • Paralitik İleus: Kalın bağırsağın tıkanması ile dışkının dışarı çıkamama durumudur. Dışkının yanı sıra gaz sıkışması da yaşanır.

Belirtileri
  • Sık sık kusma
  • Ani kasılmalar
  • Makat kısmında ağrı ve gaz çıkarmada zorlanma
  • Karın ve özellikle göbek çevresinde yaşanan ağrı

Crohn Hastalığı

Crohn hastalığı, iltihaplanma sonucu oluşan bir hastalıktır. İnce bağırsağın son kısmından başlayarak kalın bağırsağın büyük bir kısmına kadar yayılır.

Belirtileri
  • İshal
  • Ateş yükselmesi
  • Ani kilo kaybı
  • Şişkinlik
  • Anal bölgede ağrı ve çatlak
  • Kramplı karın ağrısı

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Bilgin 03 Ağustos 2024 Cumartesi

Kalın bağırsağın çapı neden ortalama 6-8 cm arasında değişiyor? Bu farklılığın sebebi nedir?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Bilgin, kalın bağırsağın çapının 6-8 cm arasında değişmesinin birkaç nedeni olabilir.

Öncelikle, her bireyin anatomik yapısı farklıdır ve bu doğal varyasyonlar kalın bağırsağın çapında değişikliklere yol açabilir. Ayrıca, kalın bağırsağın farklı bölgelerinde çap değişiklikleri görülebilir; örneğin, çıkış bölgesinde çap daha geniş olabilir.

Diğer bir sebep ise beslenme alışkanlıkları ve bağırsak hareketliliğidir. Lifli gıdalarla beslenen kişilerde bağırsak hareketleri daha düzenli olabilir ve bu da bağırsağın çapında farklılıklara neden olabilir.

Son olarak, yaş ve genel sağlık durumunun da bu çap farklılıklarında etkili olabileceğini belirtmek gerekir. YaŞ™landıkça bağırsak kas tonusu değişebilir ve bu da çapta değiŞ™ikliklere neden olabilir.

Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Güncel
Bağırsakları Çalıştıran Yiyecekler Nelerdir?
Bağırsakları Çalıştıran Yiyecekler Nelerdir?
Güncel
12 Parmak Bağırsağı Ülseri Ne Yemeli?
12 Parmak Bağırsağı Ülseri Ne Yemeli?
Sucuk Bağırsağı Nasıl Doldurulur
Sucuk Bağırsağı Nasıl Doldurulur
Bağırsak Guruldaması Nedenleri?
Bağırsak Guruldaması Nedenleri?
Bağırsaklara Ne İyi Gelir?
Bağırsaklara Ne İyi Gelir?
Bağırsak Sağlığını Korumak
Bağırsak Sağlığını Korumak
Bağırsak Sistemi Görevleri
Bağırsak Sistemi Görevleri
Bağırsak Dolması Tarifi ve Malzemeleri
Bağırsak Dolması Tarifi ve Malzemeleri